Vanaf wanneer laat je kinderen alleen buitenspelen?

Wanneer kunnen kinderen alleen buitenspelen zonder toezicht van hun ouders? Het is een situatie die binnen de opvoeding veel vragen oplevert. Je gevoel zegt misschien iets heel anders dan waar ze al aan toe zijn. Daarom draait dit artikel om praktische vragen: wat is een goede leeftijd om alleen buiten te laten zijn? Waar laat je ze spelen? En welke afspraken kun je maken om ze veilig naar buiten te sturen?

Wanneer kunnen kinderen alleen buitenspelen?

Tot een jaar of zes kunnen kinderen de risico’s niet goed inschatten, vertelt kinderpsycholoog Anoek Drieman in gesprek met RTL Nieuws. Je kan dit daarom aanhouden als een goede richtlijn: na deze leeftijd zijn ze beter in staat om buiten te spelen zonder toezicht.

Houdt daarbij in je achterhoofd dat er ook andere zaken zijn die beïnvloeden of jouw kind al alleen mag buitenspelen:

  • Hoe veilig is jullie omgeving?
  • Hoe is het karakter van je kind: betrouwbaar en rustig of beïnvloedbaar en altijd op zoek naar avonturen?
  • Is het makkelijk om zelf af en toe even toezicht te houden op de plek waar ze spelen (bijvoorbeeld via het slaapkamerraam of door even snel naar buiten te lopen)?
  • Of jullie in een kinderrijke buurt wonen en hoe die kinderen zijn
  • Is het veilig in de buurt? Zijn er sloten aanwezig, een diepe vijver of drukke autoweg? Of is het juist heel rustig en kunnen ze spelen in een hofje voor de deur?

Alleen buitenspelen is dus van meer factoren afhankelijk dan alleen de leeftijdsgrens. Het ligt ook aan jullie persoonlijke situatie en het karakter van je kind. Overigens, zelfs tussen je eigen kinderen kunnen de regels met betrekking tot buitenspelen verschillen. Per slot van rekening kan je de één wel makkelijk in de straat laten spelen zonder continu toezicht en ziet de ander dat als een kans om er snel vandoor te gaan. Ook kan je in de ene buurt prima buitenspelen, waar je elders als ouders altijd mee zal moeten tot ze veel ouder zijn.

Bo: ‘Mijn oudste dochter is vrij verantwoordelijk. Die kon ik met een gerust hart op haar vierde richting de speeltuin laten lopen met het overbuurmeisje, even verderop. Ze bleven daar spelen. Natuurlijk keek ik regelmatig even of ze er nog zaten, maar dat ging gewoon prima. Haar broertje daarentegen kan ik met zijn bijna zeven jaar nog steeds niet de straat op sturen. Hij let niet op, is echt een dromer. Bovendien laat hij zich gemakkelijk beïnvloeden door vriendjes. Willen die verder gaan dan we hebben afgesproken, dan gaat hij daar snel in mee. Voor hem gelden dus echt andere regels.’

Hoe bouw je het alleen buitenspelen op?

Als je denkt dat jullie toe zijn aan de volgende stap, kan je het zelfstandig buitenspelen samen oppakken aan de hand door je kind beetje bij beetje meer vrijheid te geven. Hij moet wennen aan de verantwoordelijkheden die komen kijken bij het alleen spelen, jij aan het feit dat hij ineens alweer zo groot is en zelf op pad gaat. Neem daar ook gerust de tijd voor.

Spreek duidelijk af waar je kind wel en niet mag komen

Hoe jonger je kind is, des te strikter je die regels houdt. Bij een kindje van vier zal je bijvoorbeeld sneller zeggen dat ze alleen in de speeltuin verderop mogen buitenspelen. En een kind van zeven kan alweer wat verder. Sowieso is het slim om te kijken naar mogelijke gevarenzones als een sloot, drukke weg of veel bereden fietspad. Zolang je kind nog niet voldoende verkeersinzicht heeft of zijn zwemdiploma, zijn dat plekken die je als grens kan stellen. Dat gebied kan gaandeweg een beetje groter worden.

Ga de eerste keren mee of ga af en toe nog even kijken waar ze spelen

Vertrouwen moet je opbouwen. Jonge kinderen kunnen bovendien nog weleens iets impulsiefs doen of zich over laten halen door oudere kinderen. Door regelmatig even langs te komen, kan jij meer rust krijgen in de nieuwe situatie. En als je dat doet zonder jezelf te laten, ervaart je kind de vrijheid van het buitenspelen in zijn eentje (zonder ouders).

Eva: ‘Bij ons achter woont een jong stel met twee dochters. De één is net twee, de ander vier. Ze scharrelen hele dagen door de buurt, zonder dat iemand bij ze in de buurt is. Ze lopen zo bij je naar binnen als ze de kans krijgen en worden pas rond 18.00 uur weer een keer geroepen door hun ouders. Misschien zijn we zelf wel te strikt in hun ogen hoor, ik wil er ook weer niet te veel over oordelen. Maar een beetje afspraken zijn wel handig toch?’

Maak duidelijke afspraken met je kind rondom het alleen buitenspelen

Het antwoord op de vraag van Eva? Ja. Experts raden inderdaad aan om afspraken te maken met je kind omtrent het buitenspelen. Vanaf de kleuterleeftijd gaan kinderen vaker alleen op pad en regels helpen hen om dat op een veilige manier te doen. Bovendien leren ze ook dat als je je betrouwbaar opstelt, je ouders je vanzelf meer vrijheid zullen geven.

Onderstaande afspraken kan je met je kind maken zodra hij alleen gaat buitenspelen, zowel met jonge als oudere kinderen.

  • Ga niet met vreemden mee, ook niet als ze zeggen dat mama of papa het goed vond
  • Als je bij iemand wil gaan (binnen)spelen, dan kom je het eerst even thuis melden
  • Je maakt niets expres kapot dat niet van jou is (dat geldt voor het speelgoed van iemand anders, maar ook voor de natuur en spullen die van de gemeente zijn)
  • Niet oversteken buiten het afgesproken gebied
  • Je mag niemand pesten of buitensluiten
  • Belangrijke verkeersregels: kijken naar links en rechts, niet over de stoep fietsen en niet spelen tussen geparkeerde auto’s

Bij oudere kinderen: geef een horloge mee

Of je een kind een horloge meegeeft, ligt ook aan zijn of haar verantwoordelijkheid. Is de kans groot dat hij hem afdoet tijdens een potje voetbal en vervolgens op het gras laat liggen? Dan kan je beter een ander systeem bedenken. Toch is het wel handig als je kind straks goed klok kan kijken en daarbij leert omgaan met op tijd komen. Zeker als ze op een gegeven moment verder weg gaan.

Je kunt tegenwoordig ook een GPS horloge meegeven, al kleven daar ook risico’s aan.

voordelen van alleen buitenspelen
©Chayantorn Tongmorn – Shutterstock

Wat is het voordeel als je kind zelfstandig buiten gaat spelen?

Het belangrijkste voordeel van alleen buitenspelen, is dat je kind spelenderwijs in aanraking komt met een stukje verantwoordelijkheid. Jullie hebben samen afspraken gemaakt over de grenzen en als hij zich hieraan houdt, bouwen jullie een vertrouwensband op. Langzaam kan je het gebied vergroten en de verantwoordelijkheid ook.

Daarbij leren ze veel zonder jouw toezicht en/of eventuele waarschuwingen: zelfstandig bij vriendjes aanbellen om te kijken of die zin hebben om te spelen, meer durven (in bomen klimmen, op een hekje balanceren en trucjes op het klimrek) en omgaan met verveling. Geen ouders die aan de lopende band oplossingen verzinnen om maar van het gezeur af te zijn, maar zelf met je vriendjes bedenken wat je kunt gaan doen. Kortom, het is heel goed voor hun ontwikkeling.

Mag je kind ook alleen spelen in het park?

Als je in de buurt van een park woont, kan het soms lastig zijn om te bepalen of ze hier al zelfstandig kunnen spelen. Dat ligt aan verschillende factoren:

  • Hoe druk is het in het park?
  • Zijn er veel andere kinderen of ook groepjes tieners die alcohol of drugs gebruiken
  • Komt er veel overlast voor in het park?
  • Kunnen je kinderen snel naar huis komen als er iets gebeurt?

Daarom is het in de buurt van een park ook belangrijk dat je navraagt bij anderen hoe zij dit ervaren en dat je inschat of het verstandig is dat ze hier alleen gaan spelen. Zolang ze niet op zichzelf gaan zwerven en het een kindvriendelijke plek is waar je lekker kan bewegen, kan het juist ook een verrijking zijn. Kijk dus goed per situatie wat goed voelt voor jullie.

Buitenspelen is heel goed voor je kinderen, zeker als ze op een gegeven moment alleen op pad gaan. Het is vooral belangrijk dat je goede afspraken maakt met elkaar en vertelt wat je van ze verwacht. We zijn benieuwd hoe jullie hierin staan: wat was voor jullie een goed moment om je kind alleen buiten te laten spelen? Vond je het spannend of had je er gelijk vertrouwen in dat het goed zou gaan?

Schrijf je in voor onze wekelijkse update en mis nooit meer een artikel! Je vindt het formulier rechts (desktop) of onderaan deze pagina (mobiel). En volg je Merel of De Mamagids al op Instagram?

Reageer je onder dit artikel? Weet dan dat we je mailadres nooit zullen gebruiken, ook niet om ongevraagde nieuwsbrieven of andersoortige mails te versturen. Dat doen we alleen als je je aanmeldt voor de wekelijkse update – met jouw toestemming dus.

©Rawpixel.com – Shutterstock

Redactie

De Mamagids is hét online handboek voor moeders die fouten durven maken. Vol handige tips voor als je het even niet weet, herkenbare verhalen en ervaringen van lezeressen. Omdat je nooit de enige bent!

9 gedachten over “Vanaf wanneer laat je kinderen alleen buitenspelen?

  1. het is per kind verschillend inderdaad. het ene kind is sneller en makkeijker met dingen dan een ander kind hier waren ze 4 en 5 maar wij hebben/hadden een straat met veel kinderen en alles speelden met elkaar. ik vond het wel eng maar overal moet je een begin maken met loslaten en dingen laten ondernemen 🙂 ze hadden btw wel al een mobieltje dat ik ze altijd kon bereiken en hun ons

  2. De eerste keer alleen buiten spelen vond ik heel spannend. Ik ben zelfs in de tuin gaan werken om zo misschien wat te horen van speelgeluiden (maar dat was natuurlijk niet zo want het speeltuintje was net ver weg om wat te horen). Gelukkig wonen wij in een rustig dorp. Dat maakt het wel een stukje makkelijker. En nu ben ik er al aangewend dat hij alleen buiten gaat spelen. En bij een vriendje aanbelt om mee te spelen. Wel is de afspraak dat hij alleen bij dat speelveldje gaat spelen. En als hij naar een andere gaat dit thuis komt melden.

    1. Ik ben dan geen moeder maar wel een goed artikel! En ik denk dat elk kind anders is hiermee, ik praatte vroeger met iedereen maar was wel op mn hoede, had sinds jong ook al een klaptelefoontje mee voor wanneer ik thuis moest komen en voor in noodgevallen

  3. Oef, ik vond dat altijd best moeilijk. Ze zijn nu al groot en studeren, maar mocht ik oma worden over een aantal jaren, dan ga ik deze tips nog eens goed doornemen 😉

  4. Onze kinderen zijn ondertussen volwassen. Vroeger speelden ze gewoon op straat met de kinderen van de buren. Wij woonden in een doodlopende straat.

  5. Ik was wel erg beschermend naar mijn kinderen toe. Buitenspelen zelf ging al heel snel, want wij hebben een groot grasveld voor de deur maar eerst heel lang alleen voor de deur spelen op dit veld. Pas later toen ik doorhad dat ze goed konden opletten op verkeer, mochten ze ook naar andere hofjes of het schoolplein, maar ik ging regelmatig even kijken.

  6. Ooh ja de eerste keren alleen buitenspelen. Ik kan mij nog heel goed herinneren hoe dat ging toen ik zo klein was.
    Het is per kind zo verschillend inderdaad. En ik denk dat een groot deel ook mee speelt waar je woont. Drukke straat of 12 hoog in een flat of naast een speeltuin….

  7. Oh, dat is zo’n lastig vraagstuk! En het antwoord hangt enorm van de omgeving en het kind af… Het is gelukkig wel een probleem dat zich vanzelf oplost: je kind wordt ouder!

  8. Ik denk dat het een beetje afhangt van de leeftijd van het kind en in welke omgeving. Dat lijkt me in iedergeval heel spannend.

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Terug naar boven