Hooikoorts: alles dat je moet weten over pollenallergie

Hooikoorts is de één van de meest voorkomende allergieën in Nederland. Grote kans dat jij het ook hebt of in elk geval iemand kent die last heeft van kriebelende ogen en neus of benauwdheid. In dit artikel kan je alles lezen over hooikoorts: van de symptomen en verschijnselen tot het verschil tussen corona en hooikoorts, een pollenkalender en natuurlijk wat je zelf kunt doen om de klachten te verminderen.

Symptomen hooikoorts

Hooikoorts is een allergie voor pollen die vooral klachten oplevert in de keel, neus en ogen. Die delen van je lijf zijn (vanwege het inademen en directe contact) ook het meest vatbaar voor een allergische reactie. De meest voorkomende klachten zijn:

• Last van je ogen (tranen, roodheid, jeuk, opgezet)
• Kriebel in je neus
• Loopneus
• Niezen
• Benauwdheid
• Astmatische klachten
• Kriebelhoest
• Kriebel in je keel
• Keelpijn
• Hoofdpijn
• Vermoeidheid
• Atopisch (of constitutioneel) eczeem
• Lichte spierpijn
• Koortsachtig gevoel (niet te verwarren met echte koorts)
• Jeuk op de huid (met name als je in direct contact geweest bent met pollen)

Benauwdheid bij hooikoorts

Benauwdheid is niet de meest voorkomende lichamelijke reactie bij hooikoorts, maar komt wel voor. Soms gaat het zelfs gepaard met astma-aanvallen (waarbij je dus nooit eerder last hoeft hebben gehad). Daarnaast zie je vaak dat astmapatiënten met hooikoorts meer benauwdheidsklachten ervaren wanneer het hooikoortsseizoen is begonnen. Dat komt doordat je luchtwegen (zowel neus als keel) ontstoken raken door de pollen en vernauwen. Hierdoor krijg je last van kortademigheid en een benauwd gevoel.

Keelpijn bij hooikoorts

Eigenlijk is keelpijn meestal geen direct verschijnsel van hooikoorts, maar een bijverschijnsel. Het treedt op door veelvuldig niezen of hoesten. Een lepeltje honing kan dan verlichting bieden. Soms krijg je ook pijn door een allergische reactie van je slijmvliezen op de pollen. Net als bij een gewone verkoudheid of griep dus.

Hooikoorts bij kinderen: vanaf welke leeftijd kan je hooikoorts krijgen?

Kinderen die hooikoorts hebben, ontwikkelen klachten tussen hun zevende en vijftiende. Dat neemt niet weg dat er uitzonderingen op die regel bestaan. Vaak zie je bij jongere kinderen die eczeemklachten hebben, later ook klachten van hooikoorts krijgen. Als je zelf ook een pollenallergie hebt, herken je de klachten vaak sneller bij je kind. Denk aan veel in de oogjes wrijven en vaker niezen als ze buiten zijn (geweest).

Verschil tussen hooikoorts en corona (update 2020)

In deze tijd is het goed om te weten wat nu precies het verschil is tussen hooikoorts en corona. Hieronder staan een aantal dingen waarop je kunt letten, maar bij twijfel is het altijd slim een deskundige te raadplegen. Kijk ook zeker even op de hooikoortsradar van het RIVM en het onderstaande filpje waarin alles duidelijk wordt uitgelegd.

• Corona is een virus. Dat betekent dat je anderen kan aansteken en zij dus ook kunnen gaan snotteren, hoesten of keelpijn en benauwdheidsklachten kunnen krijgen. Hooikoorts treedt enkel op wanneer je buiten in aanraking komt met de planten, bomen of grassoorten waarvoor je allergisch bent. De klachten nemen dan ook af wanneer je weer binnen bent.
• Hooikoorts komt niet eenmalig voor. Als hooikoortspatiënt weet je wanneer je klachten kunt verwachten. Komen ze echter voor op een afwijkend moment, dan is het goed om te kijken welke klachten je nog meer hebt.
• Hoesten past meer in het ziektebeeld van Covid-19 en niezen bij hooikoorts. Dit is uiteraard geen zwart-wit verdeling; beide klachten kunnen ook bij de ander voorkomen. Maar grof gezegd is dat wel het eerste waarnaar je kunt kijken.
• Koorts past bij het coronavirus. Niet bij hooikoorts.
• Kijk naar je eigen ervaring uit het verleden. Voelt dit anders? Twijfel je? Neem dan contact op met de huisarts.

Pollenkalender 2020 Nederland

Bomenallergie

Van (gemiddeld) februari tot en met november kan je last hebben van verschillende boomsoorten. In het onderstaande overzicht zie je precies wanneer je voor welke boomsoort of struik moet uitkijken.

Maand	Allergiekalender voor bomen en struiken
Januari	Hazelaar, Els
Februari	Hazelaar, Els
Maart	(Hazelaar) Els, Berk
April	Berk, Beuk, Eik
Mei	Berk, Beuk, Eik
Juni
Juli
Augustus
September	Atlasceder
Oktober	Atlasceder
November	Atlasceder
December	(Eind december) Hazelaar

Vooral de pollen van de hazelaar, els, berk en atlasceder kunnen matig tot erge hooikoortsklachten opleveren. Kijk hier voor de meest actuele informatie en pollentellingen.

Graspollenallergie

Met een graspollenallergie kan je klachten ervaren van (gemiddeld) maart tot en met oktober. De meeste grassoorten wekken een allergische reactie op. Met name in de maanden mei en juni leveren ze vaak hooikoortsklachten op. Kijk hier voor de meest actuele informatie.

Bijvoet en Ambrosia

De bijvoet (kruid, plant) en ambrosia (plant) kunnen ook hooikoortsklachten veroorzaken. In het geval van de bijvoet in augustus en de ambrosia van september en oktober.

Bron: UMCG.nl

Wat kan je doen om de hooikoorts klachten te verminderen?

Medicatie gebruiken tegen hooikoorts: tabletten, spray, druppels of een puffer

De bekendste (en snelst werkende) oplossing tegen hooikoorts is medicatie. Tabletten werken vlot, maar het is wel belangrijk dat je ze tijdig inneemt en goed let op de dagelijkse voorgeschreven hoeveelheid. Bij jeukende ogen zijn oogdruppels heel prettig. Die bieden snel verlichting, zoals Similasan Hooikoorts druppels. Ze werken trouwens ook tegen de allergische reactie op o.a. huisstofmijt, huisdieren, cosmetica en parfum. Bij benauwdheid kan de huisarts soms een puffer voorschrijven om de klachten te verlichten.

Vermijd naar buiten gaan op dagen dat je veel klachten hebt

Misschien niet de leukste oplossing, maar op bepaalde (droge) dagen kan hooikoorts heel heftig zijn. Probeer dan het contact met de pollen zoveel mogelijk te vermijden. Sluit je ramen en deuren, bestel desnoods je boodschappen of vraag om hulp.

Ga naar de stad, het strand of de bergen om hooikoortsklachten te vermijden

Wist je dat de pollenconcentratie naar de stad en op het strand veel minder is dan op het platteland? Voor de bergen geldt hetzelfde, maar die zijn iets minder makkelijk te bereiken vanuit Nederland. Goede reden dus om je tas te pakken met alles wat je nodig hebt en lekker neer te ploffen op het strand!

Draag een (zonne)bril tegen de pollen

Het werkt niet compleet, maar een bril of zonnebril houdt de pollen wel enigszins tegen. Zeker wanneer je lenzen draagt is dit geen overbodige luxe.

Smeer vaseline rond je ogen en neus

Wat zeker ook helpt in de strijd tegen de pollen is het smeren van vaseline. Als je dit rondom je ogen en neus gebruikt, blijven de pollen gedeeltelijk plakken voor ze in je lijf terecht kunnen komen.

Lucht je huis wanneer het regent

Op het moment dat het regent, ‘vallen’ de pollen ook naar de grond. Het is voor hooikoortspatiënten letterlijk een verademing én het ideale moment om je huis lekker te luchten.

Neem dagelijks wat stuifmeelkorrels

In stuifmeelkorrels zit het stofje quercetine. Dat remt de allergische reactie van je lichaam op de pollen. Daarbij is het een natuurlijke bron van eiwitten en vitamine B, dus ook nog eens een gezonde toevoeging aan je dagelijkse dieet. Laat je hierbij wel goed voorlichten over de juiste hoeveelheden en bouw het gebruik rustig op. Je kunt quercetine ook uit verschillende groenten halen. Met name kappertjes zijn een grote bron, net als het kruid lavas (ook bekend als de maggi-plant).

Immunotherapie

Zie je echt geen andere oplossing meer? Dan is er nog immunotherapie. Hierbij krijg je een minimale hoeveelheid allergenen in je lijf en dat loopt steeds een beetje op. Zo leert je lichaam natuurlijke afweerstoffen aan te maken en word je minder allergisch. Dit is echter niet voor iedereen geschikt, dus voor de behandeling zal je eerst onderzocht moeten worden. Voor meer informatie kan je allereerst terecht bij de huisarts.

Hooikoorts en voedselallergie

De allergenen in voedsel en stuifmeelpollen kunnen aan elkaar verwant zijn. Het nadeel daarvan is dat je dus ook allergisch kan reageren op bijvoorbeeld noten, appels, wortel en zelfs aardbeien. In dit overzicht vind je meer informatie en bovendien welke allergische reactie bij jou zou kunnen optreden – afhankelijk van het type hooikoorts dat je hebt.

Dit hoeft overigens niet te gebeuren. Zoals elke vorm van hooikoorts redelijk uniek is, geldt dat dus ook voor een mogelijke overgevoeligheid op voedsel.

Wat is hooikoorts precies?

Hooikoorts is een allergie, die voortkomt uit een overgevoeligheid voor stuifmeel (pollen). Zeker tijdens de lente, wanneer alle bomen, grassen en planten in bloei staan, vliegt er van alles door de lucht en daarop reageert je lijf met snotteren, tranende ogen en een kriebel in je keel. Maar er is meer. Zo kunnen mensen met hooikoorts als gezegd ook reageren op bepaalde vruchten.

Hebben alle mensen met hooikoorts dezelfde klachten?

Nee, hooikoorts is eigenlijk een verzamelnaam voor alle allergieën voor pollen. Dat betekent echter niet dat iedereen allergisch is voor hetzelfde stuifmeel. Sommige mensen reageren bijvoorbeeld op een specifieke boom (denk aan de berk) en anderen niezen de longen uit hun lijf zodra de grassen in volle bloei staan. De klachten zijn verschillend en ook de mate waarin deze optreden.

Blijven de hooikoortsklachten altijd even erg?

Nee. Soms nemen de klachten met de jaren af, een andere keer juist toe. Ook kan het zo zijn dat je tijdens de zwangerschap ineens heel nieuwe klachten ervaart.

Hoe weet je of je hooikoorts hebt?

Je kunt bij de allergoloog laten testen of je inderdaad een pollenallergie hebt. Dit kan op twee manieren: met een bloedonderzoek of een huidtest (skinpricktest). Lees via het linkje meer over wat het inhoudt. Ook kan je online deze test doen om te kijken hoe groot de kans is dat je hooikoorts hebt.

Hooikoorts tijdens de zwangerschap

Onder invloed van de zwangerschap kunnen je hooikoortsklachten veranderen. Dat heeft ermee te maken dat je afweersysteem verandert. Ook hebben je hormonen invloed op hoe je lijf reageert. Hoe het verloop is, valt niet te voorspellen. Waar de één juist meer klachten heeft, zal een ander veel minder klachten ervaren tijdens de zwangerschap.

Hooikoorts en borstvoeding

Geef je nog borstvoeding en krijg je last van hooikoorts? Dan kan je niet alle medicatie gebruiken. Kijk vooral even in dit handige artikel over borstvoeding en hooikoorts, en raadpleeg een huisarts of lactatiekundige voor je medicijnen inneemt.

Hooikoorts is een hinderlijke allergie waar veel mensen in Nederland (in mindere of meerdere mate) last van hebben. Gelukkig zijn er genoeg manieren om vanaf te komen: van stuifmeelpollen tot medicatie of immunotherapie. In verband met corona kunnen de klachten van hooikoorts weleens verwarrend zijn, maar gelukkig legt het RIVM duidelijk uit wat de grootste verschillen zijn tussen die twee. Heb jij ook last van hooikoorts? En dan meer van de graspollen of juist bomen en planten?