Je (schoon)moeder als oppasoma: klinkt misschien als de ideale oplossing. Maar is het dat ook? In dit artikel gaan we hier dieper op in. Aan de hand van een korte checklist kan je nagaan of de keus voor een oppasoma bij jullie past. Daarnaast geven we handige tips om de juiste afspraken te maken met oma als ze wekelijks gaat oppassen.
Uiteraard kan je overal voor oppasoma ook oppasopa lezen.
Oppasoma
De voordelen van een oppasoma?
- Laagdrempelig: jullie kind kent oma immers al en zal zich sneller veilig voelen.
- Financieel is dit een prettige optie. Misschien is het bijspringen van oma wel de reden dat je helemaal geen kinderopvang nodig hebt.
- Als je (schoon)moeder bij jullie thuis wil oppassen, is de opvang van je kind een stuk makkelijker te organiseren.
Past een oppasoma bij jullie gezin?
Om te bepalen of een oppasoma bij jullie gezinssituatie past, is het belangrijk onderstaande punten eens kritisch na te lopen.
Niet elke moeder wil oppasoma worden
En dat is natuurlijk haar goed recht. Sommige aanstaande moeders gaan er vanuit dat hun eigen (schoon)moeder na de bevalling direct klaarstaat als oppasoma. Hun generatie is echter nog niet altijd klaar om te gaan oppassen. Soms werken ze zelf fulltime. Een andere keer hebben ze wellicht gezondheidsklachten of willen ze van alles ondernemen en vinden ze het lastig om vast te zitten aan een wekelijks rooster. Het kan ook dat ze geen mede-opvoeder willen worden, maar oma willen blijven.
Vraag dus tijdens de zwangerschap eerst eens voorzichtig hoe je moeder hierin staat en accepteer haar antwoord. Nee heb je, ja kun je krijgen. Ook als ze bij je zus (die eerder kinderen kreeg) nog wel graag wekelijks wilde oppassen, maar bij jou merkt dat haar gezondheid parten begint te spelen. Dan kan ze ervoor kiezen om nu niet elke week als oppasoma op te komen draven.
Liggen jullie op één lijn wat de opvoeding betreft?
Met je eigen moeder is dit vaak een stukje makkelijker, omdat je je eigen opvoeding meestal (grotendeels) zal toepassen. Bij je schoonmoeder kan dit ook zo zijn, maar het hoeft niet. Voor je de keuze maakt om haar te vragen als oppasoma, is het goed om dit vooraf kritisch te bekijken. Het hoeft trouwens geen probleem te zijn als jullie opvattingen uiteen lopen. Sommige (schoon)moeders kunnen prima schakelen en vinden het geen probleem jullie opvoeding toe te passen.
Is het echter zo dat als jullie een bakje worteltjes mee geven, zij je kind alsnog allerlei snoep toestopt? Dan kan je je afvragen of het een handige keus is. Per slot van rekening is ze oppasoma, hopelijk geen bron van ergernis. Bij een betaalde vorm van opvang kan je sneller en makkelijker bepaalde eisen neerleggen. In familiaire kring gaat dat vaak toch iets minder soepel.
Komt ze haar afspraken na?
Wanneer je (schoon)moeder oppasoma wordt, gaan jullie een verbintenis aan. Je hebt haar immers nodig op de dagen dat jij moet werken. Als ze haar afspraken regelmatig niet nakomt (om welke reden dan ook), kost dat jou misschien wel je vrije uren op je werk omdat je onverwachts zelf moet bijspringen.
Dat is niet de bedoeling. Daarom is het vooraf handig als jullie allebei op één lijn zitten wat dit betreft. Er hangt iets meer vanaf dan bij een vrijblijvend middagje tussendoor. Als je moeder of schoonmoeder daar geen zin in heeft, is het ook prima. Maar het is wel belangrijk dat iedereen hier eerlijk over is, zodat je een keus kan maken die bij jullie wensen past.
©Monkey Business Images – Shutterstock
Zo maak je de juiste afspraken met jullie oppasoma
Stel samen met je man (of vrouw) vast welke regels belangrijk zijn binnen jullie gezin
Denk aan een maximum van vijf zaken waar je veel waarde aan hecht. Denk aan:
- Laten jullie de baby huilen om in slaap te vallen of absoluut niet?
- Wel of geen tablet/smartphone?
- Hoe denk je over televisiekijken?
- Mag je kind een snoepje tussendoor of liever een schaaltje groenten?
- Hoe wil je graag dat oma omgaat met gillen/liegen/ander vervelend gedrag?
- Wil je graag dat er een bepaald deel van de dag wordt besteed aan educatief speelgoed of buitenspelen?
- Worden jullie kinderen religieus opgevoed of niet? In hoeverre kan oma hier haar eigen opvattingen over delen?
Uiteindelijk is jullie oppasoma geen oppas voor een uurtje tussendoor, maar een structurele vervanging van de kinderopvang. Daar gelden nu eenmaal andere afspraken dan wanneer het oppassen vrijblijvend gebeurt.
Wees duidelijk over wat jullie verwachten
Het fijne aan een oppasoma is dat ze heel vertrouwd voelt. Je hebt een fijne band met je (schoon)moeder en bent dankbaar dat ze voor jullie kinderen zorgt op de dagen dat je werkt. Vergeet echter niet dat dit ook meteen je valkuil is. Tegen een betaalde medewerker van het kinderdagverblijf zou je misschien sneller duidelijk zijn over wat je wil dan tegen je moeder of schoonmoeder, terwijl het in die laatste situatie minstens zo belangrijk is.
De ander kan simpelweg niet ruiken dat jij liever niet hebt dat ze overdag liters appelsap drinken en koekjes tussendoor eten, omdat ze dan misselijk en met een volle maag aan het avondeten zitten. Leg het uit op een rustig moment en vraag of ze daar rekening mee kan houden. Uiteindelijk moet je onderlinge irritatie zien te voorkomen.
Spreek onderlinge irritaties eerlijk uit
Mochten ze toch voorkomen, haal de angel dan zo snel mogelijk uit de situatie. Dat geldt voor jou, maar ook voor de oppasoma in kwestie. Misschien vindt zij het storend dat je overal bovenop zit en haar weinig ruimte biedt voor eigen invulling. Of heb jij er een broertje dood aan als je de kinderen ophaalt en het zo’n gehannes is, omdat ze hun schoenen/jas nog moeten aantrekken. Spreek ergernissen dus meteen met elkaar uit, laat weten wat je prettiger zou vinden en kijk of die oplossing haalbaar is voor iedereen.
Zorg ervoor dat oma af en toe ook echt oma kan zijn
Naast de vaste dagen is het fijn als je (schoon)moeder ook af en toe gewoon lekker oma kan zijn met de kleinkinderen. Even geen vaste regels en afspraken, maar een beetje meer verwennen – zaken die anders toch minder makkelijk gaan. Denk aan een middagje naar het museum, dag naar het strand of logeerpartijtje in het weekend. Mits je (schoon)moeder hier behoefte aan heeft natuurlijk.
Onthoud dat jullie hetzelfde doel hebben
Probeer niet te vallen over kleine meningsverschillen en laat de boel af en toe ook een beetje los. Jullie doel is immers hetzelfde: je wil allebei dat jullie (klein)kind opgroeit tot een gelukkig mens. Bovendien kan het zijn dat zij, vanuit haar ervaring, bepaalde dingen beter weet dan jij. Daar kan je alleen maar van leren. Net zoals jij haar andersom weer met de kennis van nu dingen kan bijbrengen.
Je kan er in elk geval vanuit gaan dat ze niet willens en wetens jullie kind volpropt met suiker om jou dwars te zitten. Net als dat ze ook bepaalde dingen zegt of doet vanuit liefde.
Kom je er niet uit met je (schoon)moeder?
Misschien merk je gaandeweg dat de oplossing van een oppasoma niet bij jullie past. Het kan de band met je (schoon)moeder onder druk zetten of ze heeft compleet andere ideeën over de opvoeding. Dan is het zonde om haar relatie met jullie kind te laten beschadigen. Kies dan liever voor een andere vorm van opvang, zoals de crèche, een gastouder of nanny vanuit huis.
De keus voor een oppasoma is een bijzondere: je (schoon)moeder kan de opvoeding en het opgroeien van jullie kind van heel dichtbij meemaken. Of deze optie bij jullie gezinssituatie en wensen past? Met bovenstaand advies en de bijbehorende tips weet je in elk geval of het een mogelijkheid is. Past jouw moeder/schoonmoeder op (of gaat ze dat doen)? Of moeten jullie daar niet aan denken? Laat het ons weten in de reacties!
Schrijf je in voor onze wekelijkse update en mis nooit meer een artikel! Je vindt het formulier rechts (desktop) of onderaan deze pagina (mobiel). En volg je Merel of De Mamagids al op Instagram?
Reageer je onder dit artikel? Weet dan dat we je mailadres nooit zullen gebruiken, ook niet om ongevraagde nieuwsbrieven of andersoortige mails te versturen. Dat doen we alleen als je je aanmeldt voor de wekelijkse update – met jouw toestemming dus.
©Evgeny Atamanenko – Shutterstock
